قدیمی ترین آپارتمان دست ساز دنیا

غار باستانی کَرَفتو حدود 2 هزار سال پیش توسط ساکنان این سرزمین به زیبایی کنده کاری شده و اکنون به عنوان قدیمی ترین آپارتمان دست ساز دنیا در فهرست آثار جهانی یونسکو پذیرش شده است.

غار کَرَفتو غاری باستانی و اثری تاریخی در استان کردستان است که در صخره مرتفعی در شرق شهر سقز و شمال غرب شهرستان دیواندره قرار دارد و از نظر تقسیمات کشوری قبلاً در حوزه سقز و در حال حاضر در حوزه شهرستان دیواندره قرار دارد.

این غار، یک غار آهکی است که در دوران سوم زمین شناسی شکل گرفته و با توجه به تحقیقات به عمل آمده در دوران مزوزوییک در زیر آب بوده و در اواخر این دوره ارتفاعات آن از آب خارج شده است.

بخش هایی از این غار، دست کَند است و کتیبه هایی از دوران پیش از تاریخ دارد.

آثار تاریخی موجود در این غار مربوط به سده 3 هستند.

راه دسترسی به این غار از طریق سقز، مسیر آسفالته شهر صاحب به میرسعید و از طریق دیواندره، دو راهی تکاب گورباباعلی و از طریق تکاب، مسیر جاده خاکی روستای علی آباد امکان پذیر است.

این اثر در تاریخ 20 بهمن 1318 با شماره ثبت 330 به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

همچنین این غار در تاریخ 24 آبان 1401 در فهرست موقت جهانی یونسکو ثبت گردید.