ناگفته های از شبیه خوانی تکیه ی دولت

رضا کوچک زاده، کارگردان و پژوهشگر هنرهای نمایشی، تفاوت رویکرد رضاشاه و ناصرالدین شاه را نسبت به شبیه خوانی تشریح می کند و توضیح می دهد که جوانه های دموکراسی در ایران از شبیه خوانی تکیه ی دولت آغاز شده است؛ - نه انقلاب مشروطه.

این پژوهشگر که دو دهه است بر پژوهش در شبیه خوانی متمرکز شده و کتاب های پژوهشی و مرجع در این زمینه نگاشته است، در گفت وگو با ایسنا توضیح می دهد که چرا پادشاهی مانند ناصرالدین شاه به حمایت از شبیه خوانی می پردازد و تکیه ی دولت ــ بزرگ ترین و کاراترین تماشاخانه ی تئاتر ایران تا کنون ــ را بنا می کند و در برابر، رضاشاه به مخالفت با این نمایش ایرانی برمی خیزد و اجرای آن را ممنوع می کند.

کوچک زاده در آغاز گفت وگو با تاکید بر زایا بودن هنر شبیه خوانی می گوید: شبیه خوانی در دوره های گوناگون تاریخی (به ویژه دوره ی ناصری) چنان رشد می کند که به نمایشی دادخواه و روزآمد بدل می شود.

نمایشی که تاریخی و مستند نیست و همه ی شخصیت ها و بسیاری از پوشاک و ابزارش نمادین اند.

برای نمونه، این که رفتار یزید یا شمر در هر اجرا یادآور کدام حاکم یا ارباب ستم گر است یا شبیه علی اکبر در سوز وداعش چه مظلوم و ستم کشیده ی هم دوره ی اجرا را به یاد می آورد یا کدام بخش اجرا با رویدادهای روز جامعه هم آهنگ شده و بر آن تاکید می شود، اجرای آن را برای