همایون کاتوزیان؛ مختلف الاضلاعی با نظریه «جامعه کلنگی»

امروز زادروز پژوهش گری است که اگر دکتری اقتصاد دارد اما درباره تاریخ و ادبیات نوشته و یک نظریه مشهور جامعه شناسی به نام اوست.

- کاتوزیان معتقد است ما ایرانیان هرازچند گاه با یک انقلاب و دگرگونی بنیادی در نظام سیاسی، تمام دستاوردها و تجربه‌های سازنده و سرمایه‌های فرهنگی، تاریخی و اجتماعی را که در دوران پیش از آن داشته‌ایم، نابود می‌کنیم و همه‌ چیز ناگهان به نقطه صفر و آغازین آن باز می‌گردد.

این به آن معناست که ما هرازچند ‌گاهی عمارتی نو می‌سازیم اما پس از مرور زمان (معمولاً 20 یا 30 سال) این ساختمان نو به عنوان عمارتی کلنگی و کهنه، ویران و نابود (صاف) می‌شود! حال آن که توسعه تنها در بلندمدت رخ می دهد.

خاصه توسعه سیاسی و توضیح می‌دهد: «البته جامعه ایران توسعه پیدا کرده است.

کما این که فناوری یی که امروز به کار برده می‌شود با 100 سال پیش فرق دارد اما منظور من توسعه اجتماعی و از جمله توسعه سیاسی است و این امر فقط ممکن است در بلند مدت انجام گیرد».

در نگاه او در تاریخ ایران هم البته بزنگاه هایی بوده که می توانسته جامعه ایران را به سوی «بلند مدت» پیش ببرد.

از جمله دوران نخست‌وزیری دکتر علی امینی در آغاز دهه 40 خورشیدی، مهندس مهدی بازرگان در اواخر سال 57 تا میانه سال 58 و ریاست جمهوری سید محمد خاتمی و