خاطرات دکتر ویلز در ایران عهد قاجار؛ «درآمد نوکر از پزشک بیشتر است»

چارلز جیمز ویلز، پزشک، جهانگرد و نویسنده انگلیسی بود که به عنوان یکی از افسران پزشکی اداره تلگراف بریتانیا در دوران قاجار به ایران سفر کرد.

- روز دریافت حقوق و مواجب در آبدارخانه سلطنتی ناصرالدین شاه؛ مسئولان خزانه با دریافت حواله ها و برات های افراد، حقوق آنان را پرداخت می کنند خود من اگر خواسته باشم اسبی، فرشی یا مقداری شکر بخرم، نوکر و ناظر خریدم ده درصد بر روی قیمت اصلی می کشد و آن را به حساب من می گذارد؛ کار به جایی رسیده که همه مردم این کار غیرقانونی و ناعادلانه را حق خود می دانند و با جسارت تمام در حضور جمع از آن صحبت می کنند.

اغلب کسانی که دست به این نوع دزدی علنی در هر مرتبه از اقشار اجتماع می زنند، به منظور قانع کردن وجدان خود دلیل بیهوده ای می تراشند و بهانه می آورند که حقوق اصلی یا دولتی آن ها تکافوی خرجشان را نمی کند؛ در حالیکه در ابتدای امر با رضای کامل حاضر به استخدام با همین میزان حقوق شده اند.

حال به منظور روشن شدن ذهن خوانندگان نسبت به میزان حقوق ماهیانه مستخدم، فراش، آشپز و دیگران در سال 1881 [1259 شمسی] به ذکر میزان حقوق تعدادی از آنان می پردازم: حقوق ناظر خرید و سرپیشخدمت: ماهی 50 قران؛ حقوق آشپز خوب: ماهی 50 قران؛ حقوق پیشخدمت خوب: 40 قران؛ حقوق شربتدار و آبدارخانه چی: 25 قران.