تغییرات معماری بومی گیلان در سفرنامه مستشرقین

معماری بومی گیلان تا پیش از صفویه تحت تاثیر اقلیم بود.

پس از پیوستن گیلان به دولت مرکزی در زمان صفویه، عناصر معماری تلفیقی از معماری بومی و سبک اصفهانی شد.

- در اواخر قاجار و اوایل پهلوی شاهد تاثیر معماری نئوکلاسیک روسیه بر معماری گیلان هستیم.

عناصر معماری، در هر محدوده جغرافیایی با عوامل فرهنگی همان منطقه رابطه مستقیم دارد.

تا پیش از صفویه، گیلان توسط اُمرای محلی اداره می شد و معماری این منطقه، بستگی زیادی به شرایط آب و هوایی داشت.

مطالعه سفرنامه مستشرقین به گیلان، تغییرات معماری بومی خانه های شهری پس از ضمیمه شدن گیلان به دولت مرکزی را نشان می دهد.

آدام اولئاریوس آلمانی که در سال 1047 قمری از ایران بازدید کرده، در این باره می نویسد: خانه های رشت برخلاف جاهای دیگر زیبا و باشکوه نبود و جان بل که در زمان سلطان حسین صفوی وارد ایران می شود، از شهر رشت به عنوان شهری که خانه های پراکنده اش به این شهر آرایشی روستاوار داده و نیز وجود خانه هایی حقیرتر از دیگر نقاط ایران، یاد می کند.

گلمین در سال 1184 قمری (پس از صفویه) به ایران سفر کرده و از 2000خانه که اکثر آنها آجری است و نیز عمارت زیبای خان با نمای داخلی و خارجی منحصربفرد با ترکیبی از چند کلاه فرنگی که به وسیله راهروهایی به هم مربوط است، یاد می کند.